Filistinli eski tutuklu Samar Subeyh, 2005’te 3 aylık evliyken İsrail güçlerince gözaltına alınmasını, 66 gün süren sorgusunu ve cezaevi kurallarını anlattı.
Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugaylarında patlayıcılardan sorumlu mühendis olmakla suçlanan Subeyh, İsrail güçlerinin gece vakti düzenlediği ani baskınla gözaltına alındığını belirterek, “Gece saat 2 sularında vahşice ve zorbaca sorguya çekildim. Silah tehdidiyle çıplak arama yapmak istediler fakat bunu reddettim. Ellerim ve ayaklarım kelepçeli, gözlerim bağlıydı. Ailemle vedalaşamadan, bilinmeyen bir yere götürüldüm.” diye konuştu.
El-Meskubiyye Soruşturma Merkezine götürüldüğünü kaydeden Subeyh, buranın Kudüs’teki en şiddetli sorgu merkezlerinden olduğunu söyledi.
“66 günümü 3 metreye 3 metre bir hücrede geçirdim”
Subeyh, yanına kıyafet dahil hiçbir şey almasına müsaade verilmediğini aktararak, “Hatırlıyorum, gözlerim bağlı formda yerin altına, iki kat indim. Gözlerimi açtıklarında kendimi 3 metreye 3 metre bir zindanda buldum. Bu zindanda pencere ve havalandırma bulunmuyordu. Tavana baktığımda ise neredeyse başıma değecek alçaklıktaydı.” sözünü kullandı.
Hamile olmasına karşın kendisine hakikat düzgün yemek verilmediğini lisana getiren Subeyh, “Bana makus, tuzsuz, güzel pişmemiş ve üstelik içinde hamam böceklerinin bulunduğu yemekler getiriyorlardı. İnsan içinde hamam böceği bulunan yemekleri elbette yiyemez. Münasebetiyle ben o yemekleri yemeyip bırakıyordum. Bazen yalnızca yemekteki pirinçleri ayıklayıp yiyordum.” formunda konuştu.
Giyecek öteki kıyafeti olmadığı için üzerindekileri yıkayıp ıslak halde tekrar giydiğini söz eden Subeyh, bu yüzden sık sık hastalandığını söyledi.
Hücre günlerinin ruhsal azabın de uygulandığı sorgularda geçtiğini anlatan Subeyh, şöyle devam etti:
“Sorgu odasında neredeyse yer düzeyde demir sandalyeye oturmaya zorlandık. Yere bağlı prangalarla ellerim ve ayaklarım sandalyenin gerisine kelepçeleniyordu. Tutuklunun gerisinde 2 bayan asker, önünde de 3-4 sorgu vazifelisi bulunuyordu. Bu sorgu görevlilerinden biri hakaret edip sorguya çeker, öteki tutukluya ve Allah’a ya da Hazreti Peygambere hakaret eder, bir başkası de ‘Aileni de gözaltına alacağız ve konutunu bombalayacağız.’ halinde tehditler savururdu. Buna da ruhsal azap deniyor.”
“10 kere askeri mahkemeye çıkarıldım ancak avukatımla hiç görüşemedim”
İsrail maddelerine nazaran Kızılhaç takımlarının tutukluyla en azından avukat eşliğinde görüşebildiğini ifade eden Subeyh, 66 günlük hücre hayatında ne avukatıyla ne de Kızılhaç görevlileriyle görüşmesine müsaade verildiğini belirtti.
Subeyh, 66 günlük gözaltı sürecinde 10 defa askeri mahkemeye çıkarıldığını kaydederek, avukatının mahkemede kendisi ismine konuştuğunu fakat tabirini kendisiyle konuşmak yerine İç Güvenlik Teşkilatı Şin-Bet (Şabak) ünitesinden aldığı bilgiler ışığında hazırladığını anlattı.
Sorgudaki 66’ncı günün sonunda yalnızca Filistin İslami Direniş Hareketi Hamas lehine öğrenci faaliyetleri yürütmekle suçlandığını lisana getiren Subeyh, 2 yıl 8 ay karar giyerek Kudüs yakınlarındaki Hasharon Cezaevine götürüldüğünü tabir etti.
Subeyh, hücrede geçirdiği 66 günü ise “Çok sıkıntı bir süreçti, 72 kilodan 44-45 kiloya düştüm, sorgu sırasında çok ağrı ve acı çektim.” sözleriyle özetledi.
“İlk çocuğumu ellerim ve ayaklarım kelepçeli dünyaya getirdim”
Hasharon Cezaevine girdiğinde yaklaşık 4 aylık gebe olduğunu kaydeden Subeyh, lakin hamileliği boyunca bayan doğum tabibine gitme talebinin reddedildiğini söyledi.
Subeyh, kâfi vitamin alamadığı üzere güneşe çıkmasına da müsaade verilmediğini lisana getirerek, “Cezaevinde uzun mühlet güneş görmeme müsaade vermediler. Öteki tutuklularla birebir muameleyi görüyordum. Her 24 saatte 40-45 dakika güneşlenme mühleti vardı.” tabirini kullandı.
30 Nisan 2006 sabahına doğum sancılarıyla uyandığını aktaran Subeyh, “Tutuklularla vedalaştıktan sonra kelepçelendim ve cezaevi aracına tek başıma bindirildim. Yanımda hiç kimse bulunmuyordu ve doğum sancıları içinde olmama karşın ayaklarımın ucunda prangalarımla oynayan polis köpeği vardı.” dedi.
Filistinli eski tutuklu, hücrede geçirdiği hareketsiz hayat nedeniyle olağan doğum yapmasının mümkün olmadığını kaydederek, çocuğunu sezaryenle dünyaya getirmek zorunda kaldığını aktardı.
Subeyh, İsrail askerlerine güvenmediği için tam anestezi almayı reddettiğini belirterek, “Bilmiyorum neden, tahminen Allah bana bunu ilham etti, tahminen onlara güvenmediğimden. Tahminen beni yahut bebeği öldüreceklerinden korkmamdı.” halinde konuştu.
İlk çocuğunu, elleri ve ayakları kelepçeli, başında nöbet tutan İsrail askerleri eşliğinde dünyaya getirdiğini söyleyen Subeyh, “Ameliyatın tüm basamaklarını izledim. Oğlum doğduğunda ona sarılıp kokusunu almaktan beni yoksun bıraktılar. Tek gördüğüm şey oğlumun esmer olmasıydı. Endişelendiğim tek şey oğlumu öldürmeleri yahut öbür bir bebekle değiştirmeleriydi. O an güya oğlumla vedalaşıyormuş üzere hissettim.” dedi.
“Bera tüm tutuklu bayanlara umut oldu”
Bebeğiyle cezaevine döndüğünde büyük burukluk yaşadığını aktaran Subeyh, “Oradaki 50 bayan tutuklu koşup bana ve bebeğime sarılıyordu. Kimileri cezaevinde bebek gördükleri için ağlıyordu. Bera, oradakilere hem acı verdi hem de ümit ve güç aşıladı. O anda güya cezaevine armağan getirmişim üzere hissettim.” tabirini kullandı.
Subeyh, oğlu Bera’nın varlığının cezaevindeki öteki bayan mahkumlara umut olduğuna işaret ederek, bilhassa çocuk sahibi bayanların Bera’yı kendi çocukları yerine koyup onunla hasret giderdiklerini söyledi. Suheyb, “Önceden yalnızca güneş ışığı almak için ortaya çıkan bayan tutuklular artık oğlumu görüp onu kucaklamak, sevmek ve saçlarını taramak için çıkmaya başladı.” biçiminde konuştu.
Cezaevinden ayrılış sürecinin ise kendisi için hayli sıkıntı olduğunu tabir eden Subeyh, “Cezaevinden çıkarken tutukluların Bera ile vedalaşması çok acıydı. Düşünsenize 2 yıl boyunca tıpkı şahıslarla birebir zindandayız. Herkes Bera’ya çok bağlıydı ve herkes onun gerisinden ağladı.” dedi.
“Kavuşma anı güya ulusal düğündü”
Bera’nın yaklaşık 2 yaşına kadar cezaevinde kaldığına dikkati çeken Subeyh, özgürlüklerine 17 Aralık 2007’de kavuştuklarını tabir etti. O güne dair hislerini paylaşan Subeyh, “Acı ve sevinçle karışık bir histi. Benim için sevinçti olağan ki lakin ardımda yaklaşık 100 Filistinli bayan tutuklu bıraktığım için de keder vericiydi.” diye konuştu.
Subeyh “Kavuşma anı bir ulusal düğündü. Ailem, akrabalarım ve tüm halk beni karşılamaya gelmişti fakat tekrar altını çiziyorum, içimde buruk bir sevinç vardı. Artta bin bir sıkıntı çeken bir sürü tutuklu bayan vardı. Ailemle birinci yemek yemeye başladığımda devam edemedim, gerimde bıraktığım bayanları hatırladım. Hiçbir tutuklu özgür kaldığında içerideki tutukluları unutamaz.” ifadesini kullandı.
Uzun müddet dışarıdaki hayata alışmakta zahmet çektiklerini aktaran Subeyh, “Bera, dışarı çıktığında her şeyden ürküyordu, kuşlardan bile. Hiçbir oyuncağı kabul etmiyordu. Bugün bile açık gördüğü her kapı ve pencereyi kapatır, ben de öyleyim, açık kapı yahut pencere görmeyi sevmem, kapatırım. Uzun mühlet zindan içerisinde karanlıkta yaşadığımız için ışıklar gözlerimizi rahatsız ediyordu ve dışarıda gördüğümüz ışık bizde baş ağrısı yapıyordu.” dedi.
Subeyh, artık 16 yaşında olan Bera’nın lise eğitimine epeyce başarılı halde devam ettiğini ve ileride Türkiye’de tıp okumak istediğini belirterek, oğlunun tıpkı vakitte hafızlık dersleri aldığını tabir etti.
Eski tutuklu Subeyh, 16 Ekim 2021’de İstanbul’da düzenlenen “Kudüs’ün Meryemleri Sönmeyen Kandillerdir” konferansında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’nın eşi Emine Erdoğan ile konuşma fırsatı yakaladığını anlatarak, Emine Erdoğan’a İsrail hapishanelerinde bulunan tutuklu bayanlarla dayanışması için teşekkür etti.
Kızı Ahlam’ın tedavisi Türkiye’de devam ediyor
Filistinli Subeyh ailesinin Bera’dan sonra biri kız biri erkek ikiz çocukları oldu. İkizlerden kimi sıhhat sıkıntıları olan Ahlam’ın tedavisi, sıhhat sisteminin yetersizliği nedeniyle Gazze’de yapılamıyor.
Subeyh’in, kızının tedavisi ve rutin denetimleri için yılda, bazen de 2 yılda bir Türkiye’ye gelmesi gerekiyor. Küçük Ahlam’a, şu an İstanbul’da yeni bir cerrahi operasyona gereksinimi olup olmadığının belirlenmesi için analiz ve tetkikler yapılıyor.
Tüm bu zorluklar karşısında Subeyh, Gazze Şeridi’ndeki hükümet tarafından sağlanan aylık yaklaşık 450 dolar yardımla küçük ailesini tek başına geçindirmeye çaba ediyor.
