Cari açık üzerinde güç ile birlikte en tesirli kalemlerden olan altın ithalatı, kota uygulamasının devreye girmesinin akabinde hızla geriliyor.
Ticaret Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı işbirliğinde
hayata geçen kelam konusu uygulama, ağustos 2023 yılında devreye girdi.
2022: 20 milyar 440 milyon dolar
2023: 30 milyar 17 milyon dolar
Değişim: Yüzde 46,9
Bu tarihten evvel, Türkiyenin altın ithalatı 2022 yılında 20,4 milyar dolar iken 2023 yılında yüzde 46,9luk artışla 30 milyar doların üzerine çıkmıştı.
Kota uygulaması ise işlenmemiş altın ithalatını sınırlayarak cari süreçler istikrarını olumlu etkilemeye başladı.
2023 Ağustos: 3 milyar 324 milyon $
2024 Ağustos: 1 milyar 293 milyon $
Değişim: Yüzde -61,1
Buna nazaran, ağustos 2023’te 3,3 milyar dolarlık aylık ithalat, 2024’ün tıpkı ayında yüzde 61’lik azalışla 1,3 milyar dolara geldi.
Kota sayesinde son yılların en güzel seviyesi
Mevcut durumda aylık 12 ton işlenmemiş altın ithalatı kotası bulunuyor. Kotanın yüzde 25’i mücevher ihracatçılarına, yüzde 38’i kuyum işletmelerine satış için sağlanıyor. Yüzde 33’ü ise kota uygulaması kapsamına giren kuruluşlar için tahsis edilmiş durumda.
Kota sayesinde 2024 yılında cari açığın son yılların en güzel düzeylere gelmesi de sağlandı.
Türkiye 2022 yılında 19,4 milyar dolar 2023ün birinci yedi ayında 17,7 milyar dolarlık altın ithalatı yapmıştı. Bu ithalat, Türkiye’nin birebir devirdeki cari açığının yaklaşık yüzde 50’sine denk geliyordu.
Yüzde 55 azalmış oldu
Altın ithalatına kota uygulamasının devreye girmesiyle son bir senede Türkiye’nin altın ithalatı da yıllık bazda yüzde 55 azalmış oldu.
2023 yılı ocak-ağustos periyodunda 22,6 milyar dolar işlenmemiş altın ithal eden Türkiye, 2024 yılı ocak-ağustos periyodunda bu alımını 10 milyar dolara kadar düşürdü.
İyileşme sürecek
Önümüzdeki devirde cari istikrarda güzelleşmenin sürmesi beklenirken, altın istikrarının de bu görünüme olumlu katkı vermeye devam edeceği bedellendiriliyor. Bu çerçevede, kota uygulamasının işlenmemiş altın ithalatını sınırlayarak cari süreçler istikrarına olumlu tesirlerinin süreceği öngörülüyor.