DİYARBAKIR – Heykeltıraş ve ressam Bestami Eği’nin yeni standı Diyarbakır Kültür, Tanıtım ve Yardımlaşma Vakfı’nın (DİTAV) Kültür Sanat Meskeni olarak inşa ettiği binada açıldı. Kültür Sanat Konutu’nun atmosferi ile standın konsepti uyumluydu. Şöyle uyumluydu: Kültür Sanat Konutu, DİTAV tarafından, Sur ilçesindeki eski Süryani Kızlar Kilisesi’nin yerine yine inşa edildi ve geçtiğimiz aylar içinde hizmete açıldı. Diyarbakır sivil mimarisinin hoş örneklerinden biri olarak
şimdiye kadar birçok aktiflik gerçekleştirildi burada.
Bestami Eği ise atık materyalleri sanat yapıtına dönüştürerek yine hayata kazandırıyor. Bina yerinde dönüşüm ile bulunduğu mahallenin kültürel tarihine katkı sunarken, “Antroposen” standı de atıkları tekrar işlevlendirmenin değerine dikkat çekiyor.
ERDİNÇ’İN CANI RAHMET İSTEDİ
Sergiyi gezerken Erdinç Üstün’ü hatırladım. Erdinç, atık ahşaptan ve metalden acayip hoş ve kullanışlı işler yapıyordu. Diyarbakır’da bohem bir sanatçı ile kentin ‘özgün kırık’ı ortasında bir yerde duruyordu. Yaptığı işleri sanatçı olarak ün salmak ya da varlıklı olmak için değil, günü kurtarmak için yapıyordu. Lakin eli bol insanlardandı Erdinç ve binbir emekle yaptığı birçok işi armağan ettiğine şahit oldum.
Ölümden korkmayacak kadar gençti Erdinç ve sıhhatine, güya şuurlu olarak, hoyrat davrandı. Göçüp gitmişler bu türlü beklenmedik vakitte hatırlandığında, “Canı rahmet istedi” deniliyor ya, herhalde Erdinç de hatırlatmak istedi kendisini. Halbuki konutumda onun yaptığı gemiler, uzak dağ köylerini hatırlatan ahşap çalışmaları duruyor hâlâ.
ANTROPOSEN VE TABİATIN HAKLARI
Bestami Eği, atık metalden ve ahşaptan eserler yaratıyor. Bir vakitler insan hayatında kıymetli yer tutan obje, günü gelince gözden düşüyor ve unutulmak üzere atılıyor. Bu, daima böyleydi ve bu türlü olacak. Üstelik, attıklarımızın hayatımızdan ne götürdüğüne ve tabiata nasıl ziyanlar verdiğine hiç dikkat etmeden.
Eği’nin yaptığı iş, duyarsızlıkla tanım edilebilecek bu tavra bir itiraz olarak da okunabilir. Eği, gözden çıkarıp attığımız objeleri bir sanat yapıtı olarak hayata tekrar kazandırıyor. Eği’nin ellerinde tekrar biçimlenen obje, bu sefer duvarları süslemek üzere bir fonksiyon üstlenmiş oluyor.
Bestami Eği’nin yeni standının ismi “insan çağı” manasına gelen “Antroposen”.
İnsan çağı ya da insanın dünyaya ve dünya üzerindeki bütün varlıklara hükmetme kudretine eriştiği çağ.
Bu mevzu hem bilimsel hem politik alanda tartışılıyor. Daha çok tartışılacak üzere de görünüyor zira insanın hükmettiği dünya, o denli iç açıcı bir yere yanlışsız ilerlemiyor.
Sanatı hak savunuculuğu olarak kıymetlendiren Eği, sanatsal üretimi bütün canlılar için eşit ve adil bir ömrü savunmanın lisanı olarak görüyor. Fonksiyonsuzlaştığı için atılan ve tabiata ve canlılara ziyan veren objeleri fonksiyonel hale getirerek, doğayı ve canlıları kendi imkanları ölçüsünde muhafazaya alıyor.
Bestami Eği
ATIK OBJEDEN ÖZGÜN ESERLER YARATMAK
Antroposen çağda tabiatın canı daha çok yanacak üzere görünüyor. Lakin Bestami Eği üzere sanatkarlar, yaptıkları çalışmalarla tahrip etmekte sorumsuz ve sınırsız davrandığımız tabiata karşı bir hassaslık oluşturmayı hedefliyorlar. Bu, kuşkusuz tabiat için değerli bir emek manasına geliyor. Lakin elbette Eği’nin atık metal ve ahşaptan yaptığı işlerin sanatsal niteliğini de göz arkası etmemek gerekiyor. Eği, sanatsal yeteneği ve birikimi ile özgün yapıtlara imza atmış.
Eği, atık ahşap ve metalleri biçimlendirerek ya da bunların üzerine fotoğraflar çizerek, görülmesi gereken bir stant ile Diyarbakırlı sanat severlerin karşısına çıktı. Antroposen standı 6 Ekim’e kadar Sur’da, DİTAV Kültür Sanat Konutu’nda açık kalacak.
Bir duyuru: DİTAV’da 6 Ekim’de Selahattin Demirtaş ile Yiğit Bener’in birlikte yazdıkları “Arafta Düet” kitabıyla ilgili bir söyleşi olacak. Yiğit Bener’in katılacağı söyleşinin akabinde Bener ile Başak Demirtaş “Arafta Düet”i imzalayacaklar.