Zeynep Dilara Akyürek / Milliyet.com.tr –?Gündem dün tıpkı yerde meydana gelen misal bir kazayla 12’nci defa sallandı. Bakırköy kıyı yolu Rauf Orbay Caddesi’ndeki Marmaray Üst Geçidi, daha evvel ağır vasıtaların çarparak diğer araçların üzerine devrilmesiyle sonuçlanan kazalara sahne olmuştu. 12’ncisi yaşanan kaza, 2024 yılında 3’üncü sefer kaygı dolu anlar yaşattı. Bu yıl içinde birincisi 11 Mart günü 4 kişinin vefatıyla sonuçlanan kazaya sebep olan ayrıntının, yükseklik hesabı yanlış yapılmış üst geçit mi yoksa TIR şoförlerinin kusurları mı olduğu tartışma konusu. Uluslararası Yol ve Sürüş Güvenliği Uzmanı Mert İntepe ve Gazi Üniversite İnşaat Mühendisliği Öğretim Üyesi, Afet İdaresi ve Zelzele Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Çağatay Belgin kazaların perde gerisini Milliyet.com.tr’ye açıkladı.
BAKIRKÖY’DEKİ ÜST GEÇİTTE NELER OLUYOR?
Her şey 2 Ağustos 2018’de yaşanan kazayla başladı. Mevlüt Sağlam idaresindeki TIR, Bakırköy’deki üst geçit köprüsüne çarpıp devrildi. TIR’ın dorse ise bir arabaya çarptı. İki şoförün de yaralı olarak kurtulduğu kazada facianın eşiğinden dönüldü. 23 Nisan 2019’da, ilerleyen yıllarda birebir yerde 4 kişiyi hayattan koparacak olan TIR birinci sefer devrildi. 31 Ekim 2022’de 3 yıl sonra, Florya tarafına giden TIR sürücüsü yüksekliği hesaplayamayınca dorse alt geçide çarptı. TIR dorsesinin çarptığı yan şeritte seyreden aracın şoförü yaralandı. Bu kazadan aylar sonra, 19 Ocak 2023’te Abdulkadir Çolak idaresindeki TIR, Marmaray üst geçidine çarpıp devrildi, Çolak yaralandı. Şimdiden 3 kaza yaşanmış olsa da liste uzundu. 29 Nisan 2023’te Bakırköy Rauf Orbay Caddesi’nde ilerleyen TIR’ın üst geçide çarpması nedeniyle dorsesi Anadolu Efes’te oynayan ABD’li basketbolcu Bryant Dunston’ın kullandığı aracın üzerine devrildi. 23 Mayıs 2023’te bu defa TIR, Marmaray alt geçidine takıldı. Savrulan TIR dorsesi, tıpkı istikametteki arabaya çarptı ve TIR sürücüsü yaralandı. 1 Haziran 2023 tarihinde ise yeniden Rauf Orbay Caddesi’nde Florya istikametinde kaza yaşandığı haberi gelmişti. Mesut Ü. yönetimindeki TIR, üst geçide çarpıp devrilmiş ve şoför, kazayı yara almadan atlatmıştı. 7 Ekim 2023’te Cemil K. yönetimindeki TIR üst geçide çarptı. TIR şoförü ve yanındaki bir kişi yaralandı. 2023’ün tıpkı yerdeki son kazası ise 14 Ekim günü, 4 adet TOGG taşıyan TIR’ın seyir halindeyken Marmaray köprüsüne çarpmasıyla meydana geldi. Üst kısımda bulunan araç, üst geçide takıldı ve TIR’daki 3 araç hasar aldı. 2024’e gelindiğinde de değişen bir şey olmadı. Bu defa 4 kişiyi hayattan koparan kaza, tıpkı yıl içinde 3 defa tekrarlandı.
Takvimler 13 Mart 2024’ü gösterirken Bakırköy Yeşilyurt Hava Harp Okulu önündeki Havuzlu Kavşağı alt geçidine çarpan TIR, sol tarafında seyreden arabanın üzerine devrilmişti. Kazada, arabadaki Recep A. (45) ile Sultan A. (44), Güler Rukiye A. (67) ve Merve A. (16) hayatını kaybetmişti. Üstelik birebir TIR’ın 5 yıl evvel birebir yerde yeniden devrildiği ortaya çıkmıştı. 19 Temmuz 2024’te de emsal bir kaza tekrar tıpkı yerde yaşandı. Fatih Demir’in kullandığı konteyner yüklü TIR üst geçide çarpmış, kazada TIR ve dorsesi yola devrilirken şoför hafif yaralanmıştı. Son olarak 27 Ağustos 2024’te Bakırköy kıyı yolu Rauf Orbay Caddesi’nde Florya istikametine seyir halinde olan Şenol M.’nin kullandığı TIR’ın dorsesi, Bakırköy Yeşilyurt Hava Harp Okulu önündeki Havuzlu Kavşağı alt geçidine çarptı. Zeynel G. yönetimindeki İETT otobüsünün üstüne yanlışsız devrilen TIR’ın altında kalmaktan son anda kurtulan otobüs, kazanın tesiriyle savrularak Tamer S.’nin kullandığı arabaya çarparak durabildi. Birebir noktada yaşanan 12’nci ve son kaza da can kaybı olmadan bu türlü sonuçlandı.
‘İHMAL DEĞİL KURAL İHLALİ’
Bakırköy Rauf Orbay Caddesi Havuzlu Kavşağı’ndaki alt geçidin azami yükseklik sonu 4 metreydi. Hatta alt geçide gelmeden evvel de şoförler gerekli tabelalarla uyarılıyordu. Lakin birebir yerde birebir kaza tekraren tekrarlanmış, artık bu geçitten geçmek ağır vasıtaların dehşetli düşü olmuştu. Peki cürüm alt geçitte miydi yoksa şoförlerde mi? Mert İntepe farklı bir noktaya dikkat çekti ve kaza soruşturmalarında göz arkası edilen ayrıntısı açıkladı.
Mert İntepe, “Aslında şoförler kullandıkları araçların yüksekliğini bilmedikleri için bu tip kazalar görüyoruz. Yani bu güzergâhın yasaklı olmasını farklı konuşmalıyız. Araçlar şoförlerin üzerine aldıkları yük ve konteynerlerle aracın yüksekliğini, genişliğini bilmiyorlar ya da farkında değiller. Bu durumda bize güzergâh üzerindeki köprünün kaç metre olduğunu gözden kaçırmayı getiriyor. Profesyonel bir şoför tabelaları takip ederek yüksekliğin kaç metre olduğunu bilmek zorunda. Bu güzergâhta sayamadığımız kadar fazla kaza oldu. Kaldı ki yapısı prestijiyle esasen ağır vasıta trafiğine yasaklı olmalı bence. Bu üst ya da alt geçidin 150 ila 200 metre gerisinde yönlendirme tabelası var, ‘ağır vasıtalar için mecburi istikamet’ tabelası var. ‘Buradan geçemezsin’ diyor. Ona karşın yaşanan kazalar da bir ihmal değil kural, ihlalidir. Kaza anında bunu yapan şoför olsa da, şoföre kendi firmasından biri mi ‘Buradan git’ diyor yoksa kendi kararıyla mı gidiyor? Bu nokta kıymetli. Yüzde 99 şoför kusuru var üzere görünüyor. Lakin gerçek bir araştırma yapılmalı ve şoförün firmasından yetkililerle görüşülmeli. ‘Bu güzergâhı kullan’ diyen biri var mı sorusu göz arkası edildiği için yeni bir kaza daha oldu. Geriye dönük kazalardan hiç ders çıkarmamış görünüyoruz. Önemli bir cezai yaptırım uygulamak zorundayız. Fakat şoförden evvel firmaya uygulanmalı. Firmaya uygulanmazsa şoför bir açığını bulur ve güzergâhı kullanmaya devam eder” diye konuştu.
KAZIMADAN DÖKÜLEN ASFALTIN GETİRDİĞİ TEHLİKE
Zaman vakit yol bakım çalışmalarında asfalt yenileme süreci de yapılıyor. Bozulmuş taban kimi vakit başka ögelere dikkat edilmeden onarılabiliyor. Doç. Dr. Çağatay Belgin’in de dikkat çektiği nokta tam olarak bu. Doç. Dr. Belgin, bu gibi alt ve üst geçitlerin bulunduğu noktada makul yükseklikler olduğunu ve kimi araçlar için bu güzergâhın uygun olmadığını belirterek, kimi vakit asfalt yenileme çalışması sırasında gözden kaçan ayrıntıların da kazaya yol açabileceğini açıkladı. Doç. Dr. Belgin, sözlerini şöyle noktaladı:
“Buradan geçecek araçların yüksekliğine nazaran üst geçit ayarlanmalı ancak zati bu projede ayarlanmıştır. Bu kazalarda sorun köprüdeyse ya inşaat sırasında yanlışlık yapılmıştır ya da sonradan yola asfalt dökülüp yükseltilmiştir. Bu süreç olağanda mevcut asfalt kazınıp yapılmalı zira 10 santim kadar bile kısalma, araçların oraya çarpması ya da sıkışmasıyla sonuçlanıyor. Bu yol ve geçit kimin sorumluluğundaysa, takımlar aslında gerekli ihtar ve düzeltmeleri, ölçümlerin sonuçlarına nazaran yapıyordur. Benim iddiam araçlar olması gerekenden yüksek oluyor. Kim hatalı, bu biçimde bakarak söylemek mümkün değil. Ya ölçüm yapılarak söylenen yükseklik sağlandı mı denetim edilmesi ya da araçların yüklü vaziyette dikkat etmesi gerekiyor. TIR’lar üst geçide çarptığında hasar da verebilir. Lakin gözle görülür bir sorun yoksa o hasar vermemiş demektir. Gözle görülmeyen ve içeride oluşacak bir hasar çok kolay meydana gelmez.”
